"ΑΡΩΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ" ΕΛΛΑΔΑΣ

***

Ετυμολογία [επεξεργασία]

ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς < → δείτε τις λέξεις: ἢ, τάν, ἐπί και τᾶς. Η φράση αναφέρεται στο έργο του Πλουτάρχου Λακαινῶν Ἀποφθέγματα (Ηθικά), ως φράση που την είπε μια άδηλη σπαρτιάτισσα: «Ἄλλη προσαναδιδοῦσα τῷ παιδὶ τὴν ἀσπίδα καὶ παρακελευομένη· “τέκνον”, ἔφη, “ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς.”»

 Έκφραση[επεξεργασία]

ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς

• ή (μ’) αυτήν, ή επ’ αυτής (εννοώντας την ασπίδα). Έκφραση των Σπαρτιατισσών, όταν ξεπροβόδιζαν τους γιους τους σε πόλεμο υπονοώντας: [θα σε προσμένω] ή μ’ αυτή [την ασπίδα, νικητή], ή πάνω σ’ αυτή [τραυματία ή νεκρό]"

Δείτε επίσης[επεξεργασία]

• ῥίψασπις

ΠΗΓΗ

***

Frédéric Mistral

Ο Ελληνικός ύμνος

Μετάφραση: Κωστής Παλαμάς

Με την αυγή και η θάλασσα μενεξεδένιαλάμπει, και με το φως τα πάντα ξανανιώνουν.Νά η άνοιξη γυρίζει, νά το χελιδόνιστον Παρθενώνα ξαναχτίζει τη φωλιά του!Πανίερη Αθηνά, τίναξε το πουλί σουστ’ αμπέλια μας απάνου τα σαρακωμένα.Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,θεία είν’ η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Αγάλια αγάλια αποχρυσώνεται το κύμα,νά η άνοιξη γυρίζει, μα στα κορφοβούνιατου Προμηθέα τα σπλάχνα σκίζοντας ένα όρνιομεγάλο, ασάλευτο ξανοίγεται μακριάθε·για να διώξεις το μαύρο γύπα που σε τρώει,αρμάτωσέ μας, νέε νησιώτη, το καράβι.Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,θεία είν’ η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Τ' ανάκρασμα τ’ ακούτε της αρχαίας Πυθίας:«Νίκη στων ημιθέων τ’ αγγόνια!" Από την Ίδηώς στης Νικαίας τ’ ακρογιάλια ξανανθίζουναιώνιες οι ελιές. Με τ’ άρματα στα χέριαεμπρός! Τα ύψη των βουνών ας τ’ ανεβούμε,τους σαλαμίνικους αντίλαλους ξυπνώντας!Αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,θεία είν’ η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Κι έλα, ετοιμάστε τα λευκά φορέματά σας,αρραβωνιαστικές, για να στεφανωθείτεστο γυρισμό τους ακριβούς σας· μες στο λόγγογι’ αυτούς που σας γλιτώσανε κόφτε τη δάφνη.Αγνάντια στη σκυφτή και ντροπιασμένη Ευρώπη,ας πιούμε ξέχειλη τη δόξα, παλικάρια.Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,θεία είν’ η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Ό,τι έγινε μπορεί να ξαναγίνει, αδέρφια!Στων πυρωμένων τούτων βράχων τη λαμπράδαμε σάρκα θεία μπόρεσ’ ο άνθρωπος να ντύσειτο φωτερότερο κι απ’ όλα τα όνειρά του.Κι η χριστιανή ψυχή βουβή εκεί πέρα θα είναι;Κι εμείς ενός κορμού ξερόκλαδα εκεί πέρα;Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,θεία είν’ η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Το Μαραθώνιο πεζοδρόμο ακολουθώνταςκι αν πέσουμε, το χρέος μας έχουμε κάμει!Και με το αίμα του προγόνου μας Λεωνίδατο αίμα μας, θριάμβων αίμα, ταιριασμένο,θα πορφυρώσει τον καρπό τον κοραλλένιοκαι το σταφύλι το κρεμάμενο στο κλήμα.Κι αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,θεία είν’ η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
Της ιστορίας μάς φέγγουν τρεις χιλιάδες χρόνια.Ορθοί! Και πρόβαλλε από τώρα το παλάτιστον τόπο εκεί που λύθηκαν τα κακά μάγια,κι ο Φοίνικας ξαναγεννιέται από τη στάχτη.Στις αμμουδιές της Μέκκας διώξε το, ήλιε,το μισοφέγγαρο μακριά απ' τον ουρανό μας…Αν πρέπει να πεθάνουμε για την Ελλάδα,θεία είν’ η δάφνη! Μια φορά κανείς πεθαίνει.
ΠΗΓΗ


***

Ή ταν ή επί τας - Μίλτος Ιωαννίδης

***

***

Εθνικός Ύμνος της Ελλάδας

***

Ο Θούριος του Ρήγα Φερραίου - Νίκος Ξυλούρης

***

***